Technologie en muziek: hoe ziet de toekomst van het muzieklandschap eruit?

Artiesten worden vervangen door hologrammen, er komen geen mensen meer aan te pas bij het componeren van nummers en concerten beleef je levensecht vanuit je zetel: wordt dat binnenkort de werkelijkheid? Studio Brussel haalde experts in de studio en zocht het uit.

Artificiële intelligentie en muziek

A(rtificiële) I(ntelligentie)

David Bowie deed het in de jaren '90 al met zijn nummer 'Outside': hij stak lyrics in de computer en kreeg een volledig nieuw nummer als resultaat. Tegenwoordig noemt men dat AI, oftewel Artificiële Intelligentie. Je computer kan vandaag niet alleen zelf muziek maken, hij leert zelfs bij.

Sebastiaan Van Den Branden, zelf muzikant en datawetenschapper bij In The Pocket, legt uit hoe dat gaat: "We proberen algoritmes te trainen op muziekdata. Op het vlak van muziek kan een computer evenveel absorberen als een mens. Het spreekt dan ook voor zich dat hoe meer input je een computer geeft, hoe meer hij zelf kan maken."

Een computer kan dus meer en meer, maar aan volledige overname zijn we nog niet toe: "We zijn zeker nog niet in het stadium dat we gewoon op een knop kunnen duwen en er een popsong uitkomt. Input blijft nodig," voegde hij nog toe.

Song Contest voor AI-songs

Karen Van Dijk is de bedenker en eindredacteur van het AI Song Contest project, een online project georganiseerd door de Nederlandse radiozender VPRO. Heb je zelf een nummer gecomponeerd met AI, dan kan je meedoen. "De bedoeling is dat mensen met AI dé ultieme songfestivalsong maken." Wie nog wou deelnemen, zal moeten wachten tot volgend jaar. De inschrijvingen zijn intussen afgesloten.

Stemmen nabootsen

Hoe slimmer de technologie wordt, hoe gevaarlijker. Studio Brussel-collega en docent Audio aan de Karel de Grote Hogeschool beaamt dat. Hij maakte op een conferentie van Adobe kennis met een functie van Adobe Audition, waarmee je stemmen kan vervormen.

Maar is meer: "Je steekt eerst een audio-opname in het programma die je dan kan bewerken. Daarnaast kan je ook gewoon woorden en zinnen verwijderen, maar ook toevoegen. Je kan dan gewoon iets typen, dat het programma dan vervormt en aanpast aan de ingegeven stem. Je kan mensen dus letterlijk laten zeggen wat je wil." Zover komt het voorlopig nog niet, stelt hij wel gerust: "Het is nog maar een prototype, dat Adobe niet zal uitbrengen door het gevaar ervan."

De invloed van streamingdiensten

Het afgelopen decennium overheersten streamingdiensten als Spotify en Apple Music het muzieklandschap. Dat weet ook Hannes Datta, onderzoeker en professor aan de universiteit van Tilburg. Hij onderzocht eerder al het positieve effect van streamingdiensten op kleinere artiesten. "Streaming heeft de muziekindustrie gered, want mensen gingen minder illegaal downloaden."

Streaming houdt ook je luistergedrag in de gaten, en past zich aan aan jouw voorkeuren. Of ze ook echt onze smaak beïnvloeden: "Muziekontdekking is verbeterd. Ook het betaalmodel van Spotify helpt daarin: of je nu naar 10 of 10000 artiesten luistert, dat kost gewoon evenveel. Bij fysieke exemplaren denk je meer na voor je echt aankoopt, omdat het duurder is." Maar er is ook een nadeel: "Je vergeet artiesten sneller, omdat je er gewoonweg meer ontdekt." 

Hologram v.s. echte mens

In Bozar stond er deze avond een bijzonder event op het programma: The Whitney Houston Hologram Tour. Rudolf van Holovision!, een bedrijf gespecialiseerd in hologrammen, gaf uitleg over de toekomst ervan. "Het wordt meer en meer uitgevoerd binnen de muziekwereld. Het kan niet vergeleken worden met virtual reality. Ook budgettair is het interessant voor heel wat organisatoren, want je kan veel mensen plezieren zonder dat de artiest fysiek aanwezig is.

Levensechte concerten vanuit je zetel

Moeten we binnenkort nog ons huis uit voor een concert? Het zou wel eens kunnen van niet. Virtual Reality evolueert elke dag en zou onze concertbeleving wel eens stevig kunnen veranderen, weet ook Dominique Deckmyn, technologiejournalist van De Morgen: "De VR-brillen evolueren heel erg snel. Voor dj-sets of elektronische muziek zie ik het wel gebeuren, maar bij bijvoorbeeld Metallica niet echt."

De volledige uitzending kan je hier herbeluisteren.